برنامه ی آموزشی مونته سوری:

برنامه ی آموزشی مونته سوری بر روی پنج سطح متمرکز می شود

  •  زندگی عملی
  • فراگیری آگاهانه به وسیله ی حس ها
  •  هنر تکلم
  •  ریاضیات و شناخت محیط
  •  موضوع فرهنگی

زندگی عملی
در زندگی عملی کودک م آموزد چگونه از عهده کارهای شخصی و فعالیتهای روزمره زندگی
   خود بر آید . چگونه بند کفش هایش را ببندد. کتش را بپوشد، پیش غذایش را آماده کند و بخورد و بدون کمک دیگران به دست شویی برود و بدون ریخت و پاش خودش را تمیز کند .

 فراگیری آگاهانه به وسیله ی حس ها
دکتر مونته سوری مشاهده کرد کودکان مراحل حسی متفاوتی را می گذرانند که در طی آن مراحل، آمادگی بسیاری برای دریافت مهارت های ویژه یادگیری دارند. او اهمیت توسعه ی این حس ها را در سنین
۲-۶ سالگی خاطر نشان کرد. در این سال ها کودک تمایل دارد از حواس خود استفاده کرده و   آن ها را کامل کند.از این رو مواد آموزشی کودکان به گونه ای طراحی می شوند که کودک به وسیله ی آن ها، دیدن، لمس کردن، حس کردن، شنیدن و حرکت را بیاموزند .

هنر تکلم
زبان مساله ی حیاتی بشر است. کودکان با توجه به استعدادبه کشف و جست و جو می پردازند. کودکان تشویق می شوند افکار خود را به شکل شفاهی بیان کنند. آن ها می آموزند حرف ها را با نشانه گذاری از هم تمیز دهند و به همین شیوه در خواندن، هجا کردن قواعد و مهارت های خوش نویسی پیشرفت می کنند.
 نوشتن را در صورتی که خسته کننده نباشد، می آموزند. نتیجه‌ی این کار خواندن است . کودکان هرگز روزی را که نمی توانستند بخوانند و بنویسند، به خاطر نمی‌آورند .

موضوع فرهنگی
کودکان درباره ی کشورهای دیگر می آموزند .
 هم چنین حیوانات و چگونگی زیست آن ها را بررسی می کنند . زمان، تاریخ، موسیقی و سایر علوم از موضوعات فراگیری است.

ریاضیات و شناخت محیط
کودکان یاد می گیرند چیزهای پیش رویشان را بشمارند تا بعدها بتوانند اشیاء سخت و جامد مانند مهره های رنگی را شمارش کنند.
 برای مثال برای آموزش اعداد از ۱۰- ۲۰ گروه مهره های طلایی ده تایی و برای نمایش ۹-۱ مهره های تکی وجود دارد. بدین ترتیب عدد ۱۱ را با یک مهره ی طلایی ۱۰تایی و یک مهره ی ۱ نشان می دهند. این نکته برای بسیاری از کودکان کم توان ذهنی و دچار اختلالات رشدی می تواند مفید باشد .

فعالیت ها در روش مونته سوری
مونته سوري بر اين باور بود كه فعاليتهاي كودك بايد با توجه به علائق و سليقه كودك باشد و نه مربي آموزش کودکان روندی فعال دارد، نه انفعالی و کودک، خود می آموزد وانتخاب فعالیت ها با کودک است و کودک بر حسب نیاز می تواند بارها و بارها آن را تکرار کند.مونته سوری معتقد بود معرفی این نظام تازه به آموزش و پرورش، کوششی است برای پیوند خانه و مدرسه. او فعالیت های مدرسه اش را بر اساس
  فعالیت های خانه طرح ریزی کرد. در این روش فعالیت ها و مواد آموزشی به گونه ای سازمان داده و طرح ریزی شده بود که کودکان در هنگام نظارت آموزگار به خود آموزش می دادند

نقش مربی
مربی در دوره های مونته سوری
 فرد مشاهده گر ، صبور و با حوصله ای است  که می داند چگونه مشاهده کند، چگونه کودکان را در یادگیری و استفاده از ابزارها ولوازمی که با دقت و با در نظر گرفتن تواناییهای آنان تهیه شده هدایت و کمک کند.

روش کار کلاس

  • زمانبندی دوره کار 2 ساعته که در این مدت معلم و 15 کودک دیگر در یک کلاس جمع می شوند و  به تمرکز کودکی که در حال انجام کار با ابزاری است احترام می گذارند و مزاحم او نمی شوند .
  • گرو های چند سنی کودکان در گروه های با سنین  و توانایی های مختلف دسته بندی می شوند. این گرو ها محدوده سه سال را در برگیرد 3-6 / 6 -12 . همواره در گروه تعامل، حل مسئله ، آموزش کودک به کودک، و روابط اجتماعی جریان دارد .
  • روش آموزش- آموزش با آموختن نه با تصحیح کردن    در این روش تصحیح کار کودک روی برگه نیست. بلکه تلاش کودک و همانگونه که هست مورد توجه و پذیرش قرار می گیرد. به جای اموزش به گروهی بزرگ یا کوچک، در این روش معلم  به هر کودک جداگانه آموزش دهد و در عین حال به 10 تا 30 یا تعداد بیشتری از کودکان که در حال کار روی گستره وسیعی از تکالیف هستند، نظارت کند
  • ارزشیابی در این روش نمره، هرگونه تشویق، تنبیه، و ... وجود ندارد. ارزشیابی از طریق مشاهده معلمین و ثبت آن و تهیه پورت فولیو صورت می گیرد
    هیچ برنامه اکادمیکی برای سنین 0 تا 6 در نظر گرفته نمی شود ولی کودکان در معرض مقدار بسیار زیادی دانش قرار می گیرند. اغلب یاد می گیرند تا حدودی  بخوانند  و حساب کنند. این میزان بیش از ان مقداری است که  کودکان در این سن معمولا علاقه مندند یاد بگیرند .
  • آموزش منش و شخصیت کودکان می آموزند تا از خود و محیط خود و همدیگر مراقبت کنند . آشپزی، تمیز کردن، ساختن، باغبانی، حرکت کردن با وقار، مودبانه حرف زدن، کمک کننده و یاری دهنده، و خدمات اجتماعی دادن را یاد می گیرند
  • زمان دور هم بودن زمانی برای دور هم بودن، یادگیری، سهیم شدن، جنبش و حرکت، داستان، موسیقی، و سکوت در این برنامه که معمولا دقایق اولیه کلاس را در بر می گیرد به فعالیت های زیر پرداخته می شود
  • فعالیت هایی که تشکل را می سازد
  • ارزش ها و راهنما ها را معرفی و تقویت می کند
  • برنامه درسی را معرفی می کند
  • جو مناسبی را در کلاس و مدرسه ایجاد می کند

فضای کلاس
یک محیط نظم یافته با ابزارهایی که با دقت انتخاب شده اند، کودک را به کار کردن ، تمرکز، و لذت بردن فرا می خواند. در مقابل یک محیط شلوغ و شلخته می تواند باعث استرس شود و انرژی کودک را تلف کند.

آنچه در کلاس اتفاق می افتد

  • کودکان تشویق می شوند در کلاس بگردند و از طریق ابزارهای موجود یاد بگیرند .
  • کودکان به طور مداوم و تکراری فعالیت ها را انجام دهند .
  • کودک باید قادر باشد که ابزار فعالیت مناسب که برایش چالش انگیز باشد پیدا کند .
  • اولین بار راهنما فعالیت را ارایه می دهد و سپس کودک آن را به دست می گیرد و ادامه می دهد و هر تعداد دفعات که بخواهد می تواند انجام دهد

ابزارها و فعالیت های حسی

  • فرصت تکرار می دهد
  • کار با دست را تشویق می کند که دست را با رشد ذهنی مرتبط می کند
  • اصول ایزوله و تحریک را در بر دارد
  • از راه تشابه، تضاد، و تدریج حس را پیشرفت می دهد و کودک را قادر به اکتساب لغات می کند